Autorka artykułu:  mgr farm. Małgorzata Pytlik

1. Budowanie odporności u dzieci: kluczowe aspekty i rola probiotyków

Jak budować odporność u dziecka? Wzmacnianie systemu odpornościowego dzieci, zwłaszcza w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, jest kluczowym elementem dbałości o ich zdrowie. Dzieci w tym wieku mogą doświadczać częstych infekcji, wynikających z rozwijającego się układu odpornościowego, który osiąga dojrzałość około 12. roku życia. Zrozumienie, jak efektywnie wspierać odporność najmłodszych, jest niezbędne dla ich zdrowia i dobrej kondycji.

2. Znaczenie diety w budowaniu odporności

Dieta odgrywa kluczową rolę w rozwoju i funkcjonowaniu zdrowego systemu odpornościowego dzieci. Właściwie zbilansowane odżywianie dostarcza niezbędnych składników odżywczych, które są fundamentem dla odporności. Poniżej przedstawiamy główne elementy diety, które mają znaczący wpływ na zdrowy układ odpornościowy:

Warzywa i owoce:

• Bogate w witaminy takie jak A, C, i E oraz antyoksydanty, które neutralizują wolne rodniki w organizmie.
• Dostarczają błonnika, który jest istotny dla zdrowej flory jelitowej – ważnego elementu układu odpornościowego.

Białko:

• Białko, szczególnie pochodzące z chudego mięsa, ryb, jaj, a także roślin strączkowych, jest niezbędne do budowy i naprawy tkanek oraz produkcji przeciwciał i komórek odpornościowych.
• Aminokwasy zawarte w białkach są kluczowe dla produkcji limfocytów i makrofagów, które zwalczają infekcje.

Produkty pełnoziarniste:

• Zawierają żelazo, cynk i witaminy z grupy B, które odgrywają ważną rolę w utrzymaniu zdrowia komórek odpornościowych.
• Pełnoziarniste produkty są również dobrym źródłem błonnika, wspierającego zdrową mikroflorę jelitową.

Zdrowe tłuszcze:

• Tłuszcze, szczególnie te nienasycone (np. z oliwy z oliwek, orzechów, nasion i tłustych ryb), przyczyniają się do regulacji odpowiedzi zapalnych w organizmie.
• Kwasy omega-3 i omega-6 odgrywają istotną rolę w produkcji substancji przeciwzapalnych.

Probiotyki i prebiotyki:

• Probiotyki (np. w jogurtach, kefirze) i prebiotyki (np. w czosnku, cebuli, porach) wspierają zdrową florę bakteryjną w jelitach, co jest kluczowe dla odporności.
• Zdrowe jelita są nie tylko barierą ochronną przed patogenami, ale również miejscem, gdzie formuje się duża część komórek odpornościowych.

Hydratacja:

• Odpowiednie nawodnienie jest niezbędne dla funkcjonowania wszystkich układów organizmu, w tym układu odpornościowego.
• Woda wspomaga transport składników odżywczych i eliminację toksyn.

Każdy element zrównoważonej diety przyczynia się do budowania i utrzymania silnego systemu odpornościowego. Właściwe żywienie powinno być uzupełnione regularną aktywnością fizyczną, odpowiednią ilością snu i ograniczeniem stresu, aby zapewnić dzieciom najlepsze warunki do wzrostu i rozwoju. Zawsze warto skonsultować dietę dziecka z pediatrą lub dietetykiem, aby dostosować jadłospis do indywidualnych potrzeb i warunków zdrowotnych.

3. Rola suplementacji we wzmacnianiu odporności

Suplementacja odgrywa istotną rolę w uzupełnianiu diety, zwłaszcza gdy potrzebne składniki odżywcze są trudne do uzyskania tylko z pożywienia. Suplementy mogą pomóc w budowaniu i utrzymaniu zdrowego systemu odpornościowego dzieci. Wśród popularnych suplementów znajdziemy:

Preparaty roślinne:

• Jeżówka purpurowa: znana ze swoich właściwości immunostymulujących. Pomaga w aktywacji komórek odpornościowych, co może być szczególnie korzystne podczas sezonu grypowego.
• Aloes: zawiera polisacharydy, które mogą wspierać funkcje makrofagów i limfocytów T. Jest także znanym środkiem wspomagającym gojenie się ran.
• Czarny bez: bogaty w witaminy A i C, a także w flawonoidy, które mają działanie antyoksydacyjne. Jego ekstrakty są często stosowane w leczeniu objawów przeziębienia i grypy.
• Pelargonia afrykańska: tradycyjnie wykorzystywana w leczeniu chorób układu oddechowego, ma działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.

Oleje z wątroby ryb:

• Źródło witaminy D, kluczowej dla funkcjonowania układu odpornościowego. Witamina D wspiera produkcję antymikrobiologicznych peptydów i moduluje reakcje immunologiczne.
• Oleje takie jak z wątroby dorsza czy rekina, zawierają także kwasy omega-3, które mają właściwości przeciwzapalne.

Witaminy i minerały:

• Witamina C: potężny antyoksydant, wspiera funkcjonowanie leukocytów i skraca czas trwania infekcji.
• Cynk: ważny dla rozwoju i funkcji komórek odpornościowych, jego niedobory mogą prowadzić do osłabienia odporności.
• Selen: jako składnik enzymów antyoksydacyjnych, odgrywa ważną rolę w ochronie komórek przed uszkodzeniami.

Probiotyki:

• Probiotyki, takie jak Lactobacillus i Bifidobacterium, które znajdziesz w preparatach Entis Biotic, pomagają w utrzymaniu zdrowej flory jelitowej, co jest kluczowe dla odporności. Jelita są nie tylko miejscem wchłaniania składników odżywczych, ale również ważnym elementem systemu odpornościowego.
• Mogą zmniejszać ryzyko i nasilenie infekcji dróg oddechowych oraz przyczyniać się do skrócenia czasu trwania choroby.

Podczas suplementacji należy pamiętać o umiarze i dostosowaniu dawek do wieku i potrzeb dziecka. Zawsze zaleca się konsultację z pediatrą przed wprowadzeniem suplementacji, zwłaszcza w przypadku dzieci z alergiami, chorobami przewlekłymi czy przyjmujących inne leki. Suplementy powinny być stosowane jako uzupełnienie, a nie zamiennik zbilansowanej diety.

4. Mikrobiom jelitowy a odporność

Mikrobiom jelitowy pełni kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia i odporności organizmu. Znajdujące się w przewodzie pokarmowym bakterie probiotyczne odgrywają istotną rolę w regulacji funkcji immunologicznych, zarówno na poziomie lokalnym, jak i ogólnoustrojowym. Probiotyki, czyli „dobre” bakterie, m.in. Bifidobacterium i Lactobacillus, które znajdziesz z preparatach Entis Biotic są niezwykle ważne dla zdrowia jelit, a co za tym idzie, dla całego organizmu.

Kluczowe aspekty mikrobiomu jelitowego

• Bariera ochronna: mikrobiom jelitowy tworzy barierę ochronną przeciwko patogenom. Zdrowa flora bakteryjna konkuruje z patogenami o miejsce i zasoby, ograniczając ich rozwój.
• Stymulacja układu immunologicznego: dobre bakterie wpływają na rozwój i funkcjonowanie układu immunologicznego. Komunikują się z komórkami odpornościowymi, wpływając na ich odpowiedź wobec różnych patogenów.
• Produkcja kwasów tłuszczowych o krótkim łańcuchu: bakterie jelitowe produkują kwasy tłuszczowe o krótkim łańcuchu, które mają właściwości przeciwzapalne i wzmacniają barierę jelitową.

Znaczenie zdrowego mikrobiomu jelitowego

Utrzymanie zdrowego mikrobiomu jest kluczowe dla ogólnego stanu zdrowia. Dieta bogata w błonnik, regularne przyjmowanie probiotyków, oraz unikanie nadmiernego stresu i antybiotykoterapii bez wyraźnej potrzeby, może wspierać zdrowie jelit i zwiększać odporność organizmu.

W kontekście marki Biotic Biome, istotne jest podkreślenie, że probiotyki i suplementy diety oferowane przez firmę są opracowane z uwzględnieniem najnowszych badań naukowych i standardów jakości. Produkty te mogą wspierać zdrowie mikrobiomu jelitowego, co przekłada się na lepszą odporność i ogólny stan zdrowia.

5. Probiotyki w walce z infekcjami

W ostatnich latach, rosnąca liczba badań naukowych podkreśla znaczenie probiotyków, szczególnie z rodzajów Bifidobacterium i Lactobacillus, w działaniu przeciwwirusowym. Te „dobre” bakterie, obecne w naszym mikrobiomie jelitowym, odgrywają kluczową rolę nie tylko w utrzymaniu zdrowia przewodu pokarmowego, ale również w wzmacnianiu ogólnej odporności organizmu. 

Probiotyki wykazały aktywność przeciwwirusową wobec powszechnych wirusów układu oddechowego, w tym grypy, rinowirusa, oddechowego wirusa syncytialnego i koronawirusa.

Działanie przeciwwirusowe probiotyków

Probiotyki wykazały skuteczność wobec szerokiego spektrum wirusów, szczególnie tych atakujących układ oddechowy. Wśród nich wymienić można wirusy grypy oraz różne szczepy koronawirusa. Dzięki swoim właściwościom, probiotyki mogą być skutecznym elementem w zapobieganiu i łagodzeniu infekcji wirusowych.

Wsparcie dla układu odpornościowego

Regularne przyjmowanie probiotyków ma pozytywny wpływ na układ odpornościowy. Dzięki stymulacji działania komórek odpornościowych, probiotyki zwiększają zdolność organizmu do walki z infekcjami. Ich obecność w diecie może przyczynić się do wzmocnienia naturalnych mechanizmów obronnych organizmu.

Skuteczność wobec grypy i przeziębienia

Szczególnie godne uwagi jest zastosowanie probiotyków w walce z objawami grypy i przeziębienia. Badania wskazują, że suplementacja probiotyków, zwłaszcza w połączeniu z witaminą C, może skutecznie skracać czas trwania objawów przeziębienia. To korzyść szczególnie ważna w kontekście zdrowia dzieci, u których częste infekcje mogą być dużym wyzwaniem dla rodziców i opiekunów.

Probiotyki, jako naturalne i bezpieczne wsparcie dla układu odpornościowego, stanowią cenne narzędzie w walce z infekcjami, w tym z wirusami układu oddechowego. Ich regularne stosowanie, zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu objawów, może przynieść znaczące korzyści dla zdrowia, szczególnie w przypadku dzieci. Warto więc rozważyć włączenie probiotyków do codziennej diety jako elementu wspierającego naturalną odporność organizmu.

Badania naukowe na temat probiotyków

Liczne badania kliniczne potwierdzają pozytywny wpływ probiotyków na odporność dzieci. Długotrwałe przyjmowanie bakterii probiotycznych, takich jak Lactobacillus acidophilus w połączeniu z Bifidobacterium animalis, skutkuje budowaniem odporności i ograniczeniem częstotliwości infekcji.

6. Praktyczne wskazówki

Aby osiągnąć najlepsze efekty, zaleca się rozpoczęcie podawania preparatów wzmacniających odporność kilka tygodni przed rozpoczęciem roku szkolnego czy przedszkola. Regularność w suplementacji jest kluczowa dla osiągnięcia oczekiwanych rezultatów.

Budowanie odporności u dzieci wymaga zintegrowanego podejścia, które obejmuje zdrową dietę, suplementację i świadome wykorzystanie probiotyków. Takie działanie nie tylko wzmacnia naturalne mechanizmy obronne organizmu, ale również przyczynia się do lepszego samopoczucia i zdrowia naszych dzieci.

Bibliografia

1. Czerwionka-Szaflarska, M., Romańczuk, B. (2010). Probiotics for the prevention and treatment of selected gastrointestinal disorders in children, Forum Medycyny Rodzinnej, 4 (2), 135-140.

2. Gałęcka, M., Bartnicka, A., Szewc, M., Mazela, J. (2016). Kształtowanie się mikrobioty jelitowej u niemowląt warunkiem zachowania zdrowia, Standardy Medyczne, Pediatria, 13, 359-36.

3. B., Walkiewicz, A., Wierzejska, R., Wolnicka, K. (2008). Zasady prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia, Warszawa: IŻŻ.

4. Kamińska, E. (2012). Effectiveness and safety of probiotics in children on the basis of clinical trials, Medycyna Wieku Rozwojowego, 16 (3), 240-251.

5. Klaenhammer, T.R. (2000). Probiotic bacteria: today and tomorrow, Journal of Nutrition, 130 (2), 415-416.

6. Litwińczuk, A., Banciarowska, S. (2016). Probiotics in the prevention and therapy in children in parents’ opinion, Annales UMCS Sect. EE, 34 (4), 11–18.

7. Nowak, A., Libudzisz, Z. (2008). The intestinal microbiota of humans, Standardy Medyczne, Pediatria, 5, 372-379.

8. Nowak, A., Śliżewska, K., Libudzisz, Z. (2010). Probiotyki – historia i mechanizmy działania, Żywność Nauka Technologia Jakość, 4 (71), 5-19.

9. Rakowska, M., Lichosik, M., Kacik, J., i in. (2016). The impact of the microbiota on human health, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 12 (4), 404-412.

10. Szałek, E., Kaczmarek, Z., Grześkowiak, E. (2010) Wykorzystanie probiotyków we współczesnej farmakoterapii pediatrycznej, Farmakologia Polska, 66 (3), 168-172.

11. Szajewska, H. (2008), Probiotics in pediatrics. Standardy Medyczne, Pediatria, 5, 380-392.