Autorka artykułu:  mgr farm. Małgorzata Pytlik

1. Probiotyki a synbiotyki – czym są i dlaczego są ważne?

Rodzice często zastanawiają się, jak wspierać zdrowie jelit swoich dzieci. Wybór między probiotykami a synbiotykami może być trudny, zwłaszcza gdy nie jest jasne, czym różnią się te dwa rodzaje suplementów. Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które wspierają zdrowie układu pokarmowego, pomagając w utrzymaniu równowagi mikrobioty jelitowej. Z kolei synbiotyki to połączenie probiotyków i prebiotyków, które razem działają w sposób synergiczny, wspierając rozwój korzystnych bakterii i poprawiając wchłanianie składników odżywczych. W tym artykule omówimy różnice między probiotykami a synbiotykami oraz podpowiemy, które rozwiązanie będzie najlepsze dla Twojego dziecka.

2. Czym są probiotyki?

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które przynoszą korzyści zdrowotne, gdy są spożywane w odpowiednich ilościach. Najczęściej są to bakterie kwasu mlekowego, takie jak Lactobacillus i Bifidobacterium, a także drożdże z rodzaju Saccharomyces, szczególnie Saccharomyces boulardii. Probiotyki występują naturalnie w produktach fermentowanych, takich jak jogurt, kefir, kiszonki, a także w suplementach diety.

Probiotyki pomagają w utrzymaniu równowagi mikrobioty jelitowej, co jest kluczowe dla zdrowia jelit. Zdrowa mikrobiota jelitowa wspiera procesy trawienne, poprawia wchłanianie składników odżywczych i chroni przed patogenami. Co więcej, probiotyki mogą zwiększać produkcję krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), takich jak kwas masłowy, które wzmacniają barierę jelitową. Badania wykazują, że suplementacja probiotykami może zmniejszać ryzyko infekcji przewodu pokarmowego oraz wspierać leczenie biegunek, szczególnie u dzieci.

Probiotyki są również znane ze swojego działania modulującego układ odpornościowy. Regularna suplementacja wspiera produkcję przeciwciał, takich jak immunoglobulina A (IgA), co pomaga chronić organizm przed infekcjami. Dla dzieci, probiotyki mogą być szczególnie korzystne, ponieważ ich układ odpornościowy i mikrobiota jelitowa nie są jeszcze w pełni rozwinięte. Suplementacja probiotykami może poprawiać zdrowie jelit u dzieci, które mają problemy trawienne, takie jak zaparcia, biegunki czy zespół jelita drażliwego (IBS).

3. Czym są synbiotyki?

Synbiotyki to połączenie probiotyku i prebiotyku. Prebiotyki to niestrawne składniki błonnika pokarmowego, takie jak fruktooligosacharydy (FOS), inulina oraz galaktooligosacharydy (GOS). Prebiotyki nie są trawione przez organizm, ale służą jako pożywka dla probiotyków, wspierając ich rozwój i aktywność w jelitach.

Dzięki połączeniu probiotyków i prebiotyków, synbiotyki działają w sposób synergiczny, co oznacza, że efekt ich działania jest silniejszy niż każdego składnika osobno. Prebiotyki pomagają probiotykom przetrwać kwaśne środowisko żołądka i dotrzeć do jelit, gdzie mogą efektywnie kolonizować mikrobiotę. Badania wykazują, że synbiotyki mogą przyspieszyć odbudowę mikrobioty jelitowej po antybiotykoterapii, co jest szczególnie ważne u dzieci, które często przyjmują antybiotyki.

Synbiotyki mogą również wpływać na poprawę zdrowia jelit poprzez zwiększenie produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), które mają działanie przeciwzapalne. Dodatkowo, synbiotyki mogą poprawiać wchłanianie składników odżywczych, takich jak wapń i magnez, co jest istotne dla zdrowia kości u dzieci.

4. Probiotyki a synbiotyki – główne różnice i zalety każdego rozwiązania

Probiotyki i synbiotyki mają podobne cele, czyli wspieranie zdrowia jelit i poprawę funkcji układu odpornościowego, ale ich skład i działanie różnią się:

1. Probiotyki:
• Składają się wyłącznie z żywych mikroorganizmów, które wspierają mikrobiotę jelitową.
• Działają bezpośrednio poprzez kolonizację jelit i wspieranie równowagi mikrobiologicznej.
• Mogą być stosowane codziennie jako profilaktyka zdrowotna, szczególnie u dzieci z problemami trawiennymi.
• Idealne dla dzieci, które potrzebują wsparcia mikrobioty po przebytej chorobie lub w okresach zwiększonego ryzyka infekcji.
2. Synbiotyki:
• Zawierają zarówno probiotyki, jak i prebiotyki, co pozwala na synergiczne działanie.
• Prebiotyki stanowią pożywkę dla probiotyków, co wspiera ich rozwój i zwiększa skuteczność kolonizacji jelit.
• Synbiotyki są bardziej skuteczne w odbudowie mikrobioty po antybiotykoterapii, ponieważ stymulują wzrost korzystnych bakterii.
• Mogą być lepszym wyborem dla dzieci z poważniejszymi zaburzeniami jelitowymi, które wymagają szybszej regeneracji mikrobioty.

5. Korzyści stosowania probiotyków i synbiotyków u dzieci

Probiotyki:

• Wzmacniają układ odpornościowy poprzez zwiększenie produkcji przeciwciał IgA.
• Pomagają regulować procesy trawienne i redukują ryzyko wystąpienia biegunek oraz zaparć.
• Wspierają zdrową mikrobiotę jelitową, co przekłada się na lepsze samopoczucie i wyższy poziom energii.

Synbiotyki:

• Łączą korzyści probiotyków i prebiotyków, co zwiększa ich skuteczność w odbudowie mikrobioty jelitowej.
• Zwiększają biodostępność minerałów, takich jak wapń i magnez, co wspiera rozwój kości i zębów u dzieci.
• Mogą zmniejszać stan zapalny w jelitach i wspierać regenerację nabłonka jelitowego.

6. Które rozwiązanie wybrać: probiotyki czy synbiotyki?

Wybór między probiotykami a synbiotykami zależy od indywidualnych potrzeb zdrowotnych. Jeśli celem jest codzienne wsparcie zdrowia jelit i odporności, probiotyki są dobrym rozwiązaniem. Natomiast w przypadku dzieci, które miały niedawno infekcję wymagającą leczenia antybiotykami, synbiotyki mogą okazać się bardziej skuteczne, ponieważ wspierają szybszą regenerację mikrobioty.

Czytaj więcej na blogu

Jak 7-minutowa medytacja pomaga w redukcji stresu i poprawie samopoczucia

Bakterie w jelitach – jak wpływają na nasz nastrój i zdrowie psychiczne?

Objawy skórne jako wskaźnik chorób jelit

Kolagen rybi jako wsparcie dla zdrowia włosów, skóry i paznokci

Jaki lekarz zajmuje się leczeniem chorób jelit?

Bibliografia:

1. Reid, G., & O’Neill, C. (2017). Probiotics and Prebiotics in Human Health. Springer.
2. Omówienie korzyści probiotyków i synbiotyków w kontekście zdrowia jelit, szczególnie u dzieci.
3. Sanders, M. E., Merenstein, D. J., & Reid, G. (2019). „Probiotics and Prebiotics in Pediatrics”. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 68(3), 489-497.
4. Badanie dotyczące skuteczności probiotyków i synbiotyków u dzieci, w tym ich wpływ na zdrowie jelit i odporność.
5. Hill, C., Guarner, F., & Reid, G. (2014). „The International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics consensus statement on probiotics and prebiotics”. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 11(8), 506-514.
6. Przegląd badań nad probiotykami i synbiotykami, omawiający ich działanie oraz zalecenia dotyczące stosowania.
7. National Institutes of Health (NIH). „Probiotics and Prebiotics: What You Need to Know”. Dostępne na: https://www.nih.gov
8. Ouwehand, A. C., & Salminen, S. (2016). Probiotics and Health Claims. Springer.
9. Madsen, K., Floch, M. H., & Walker, W. A. (2015). „Probiotics in Pediatric Gastroenterology”. Journal of Clinical Gastroenterology, 49(Suppl 1), S83-S87.
10. Gibson, G. R., & Hutkins, R. (2017). „Prebiotics: Definition, Function, and Applications”. Nutrition Research Reviews, 30(2), 190-202.
11. Reid, G., & Sanders, M. E. (2019). „Probiotics and Synbiotics in Pediatric Health”. Pediatric Research, 85(4), 751-758.